Τρίτη 15 Απριλίου 2014

έκθεση γ', κριτήριο αξιολόγησης : βία

           ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 
          
                      Η βία στις διαπροσωπικές σχέσεις

      Από τα γραπτά του φιλοσόφου Εμπεδοκλή ως αυτά του σύγχρονου κοινωνιολόγου Kemper αλλά και από πλήθος ψυχολογικών και ανθρωπολογικών μελετών προκύπτει ότι η ανθρώπινη αλληλεπίδραση, παρ' όλη την πολυπλοκότητα της, κινείται ανάμεσα σε δύο πόλους: στη «φιλότητα»(1) που περιλαμβάνει όλες τις δυνάμεις που ενώνουν τους ανθρώπους και στο «νείκος»(2) που αφορά τις δυνάμεις που τους χωρίζουν. Οι δύο αυτές πτυχές αποτελούν θεμελιώδεις επεξηγηματικές παραμέτρους της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης.
      Τα συναισθήματα αγάπης, στοργής και χαράς ενώνουν δημιουργικά τους ανθρώπους, ενώ τα συναισθήματα θυμού, φόβου, περιφρόνησης και αηδίας βρίσκονται στη βάση της έχθρας και της αντιπαλότητας. Τα συναισθήματα που ορίζουν τους δύο πόλους της αλληλεπίδρασης είναι οικουμενικά. Ωστόσο, κάθε πολιτισμός, με τις δικές του ιδιαίτερες συνθήκες και πρακτικές, συμβάλλει στην ένταση ή στην εξασθένηση.
     Τι είναι λοιπόν αυτό, που στις «δικές μας» σύγχρονες δυτικές κοινωνίες εντείνει το θυμό, το φόβο, την περιφρόνηση και την αηδία, δηλαδή όλα εκείνα τα συναισθήματα επί των οποίων χτίζεται η βίαιη αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπων;
     Θυμώνει όποιος διαψεύδεται και όποιος δυσφορεί, όποιος βρίσκεται συνεχώς μπροστά σε εμπόδια αλλά και όποιος αναμετριέται με τους άλλους για να διατηρήσει ο ίδιος τον έλεγχο κ την εξουσία. Διαψεύδεται αυτός που παγιδεύτηκε σε καταναλωτικά όνειρα και υποσχέσεις, αυτός που έμεινε άνεργος παρά τις καλές του σπουδές, όποιος πάσχισε για υψηλούς στόχους που δεν επιτεύχθηκαν ποτέ. Δυσφορεί αυτός που οι συνθήκες της καθημερινότητάς του, απλές ή σύνθετες, τον φέρνουν διαρκώς αντιμέτωπο με προβλήματα δυσεπίλυτα. Θυμώνει εύκολα όποιος αποφασίζει να ακολουθήσει τις σύγχρονες επιταγές για «ανταγωνιστικότητα», διεκδικητικότητα και ατομική επιτυχία ή τις κοινωνικές προσταγές «να είναι καλά με τον εαυτό του» και να απαρνιέται «ό,τι δεν του αξίζει».
     Ο φόβος έρχεται ως απάντηση σε ενδεχόμενη συμβολική ή πραγματική βλάβη. Φοβάται όποιος απειλείται ψυχικά ή σωματικά, όποιος βρίσκεται μπροστά σε μια επερχόμενη απώλεια! Οι σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, υποβοηθούμενες και από τα μαζικά μέσα ενημέρωσης, βιώνονται ως κοινωνίες γενικευμένης απειλής. Οποιαδήποτε στιγμή, οπουδήποτε, κάτι μπορεί να ξεσπάσει ξαφνικά που θα φέρει την καταστροφή σε τοπικό ή παγκόσμιο επίπεδο, σε κλίμακα ατομική ή συνολική.
     Ένα αδιάψευστο εύρημα στις επιστήμες της ψυχικής υγείας είναι πως όποιος κακοποιεί έχει προηγουμένως κακοποιηθεί ο ίδιος. Είναι λοιπόν σχεδόν αφελές να αναρωτιόμαστε γιατί έχει αυξηθεί η βία στις ανθρώπινες συναναστροφές ή γιατί οι άνθρωποι γίνονται μεταξύ τους ολοένα και πιο εχθρικοί. Η απάντηση είναι απλή. Ζουν σε έναν κόσμο που όλο και περισσότερο τους κακοποιεί και τους φοβίζει. Σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογική πρόοδος ισοδυναμεί με περιβαλλοντική καταστροφή και όπου η κυρίαρχη αξία είναι η ατομική εξέλιξη. Σε έναν κόσμο που υπόσχεται σχεδόν τα πάντα αλλά εκπληρώνει ελάχιστα και όπου όταν ο ένας στόχος καλύπτεται ένας άλλος «καραδοκεί». Ζουν σε μια χώρα όπου βασικοί θεσμοί όπως η παιδεία, η κοινωνική πρόνοια ή η υγεία είναι μόνιμες πηγές δυσφορίας. Σε μια Ελλάδα που  «όπου κι αν πάνε τους πληγώνει», και τους θυμώνει. Στη σύγχρονη Ελλάδα πολλά τους εκνευρίζουν και πολλοί τους περιφρονούν...
     Η βία στις συναναστροφές αυξάνεται γιατί από πολύ νωρίς στη ζωή υποχρεωνόμαστε να αντέξουμε σε συνθήκες ανταγωνισμού, ατομισμού και εντατικοποίησης, δηλαδή σε συνθήκες που καλλιεργούν το θυμό και το φόβο. Αυξάνεται επειδή οι κοινοί στόχοι εκλείπουν και οι ατομικοί πολλαπλασιάζονται και έτσι από νωρίς μαθαίνουμε πολύ περισσότερα για ό,τι μας χωρίζει (από άλλους πολιτισμούς, άλλες ομάδες, άλλες ηλικίες, από το άλλο φύλο) παρά για ό,τι μας ενώνει.

(1) φιλότητα = φιλία, συμπάθεια (2) νείκος = φιλονικία, διαμάχη

                                    διασκευασμένο κείμενο της Μπετίνας Ντάβου  που δημοσιεύτηκε στο Βήμα, 18.1.09.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α.  Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 80 - 100 λέξεις.
                                                                           Μονάδες 25

Β1. «Η βία στις συναναστροφές αυξάνεται γιατί από πολύ νωρίς στη ζωή υποχρεωνόμαστε να αντέξουμε σε συνθήκες ανταγωνισμού, ατομισμού και εντατικοποίησης» . Να αναπτύξετε την παραπάνω άποψη σε μία παράγραφο 80- 90 λέξεων.
                                                                           Μονάδες 12

Β2. Με ποιον τρόπο πειθούς προσπαθεί να πείσει η συντάκτρια του δημοσιεύματος στην πρώτη παράγραφο; Ποια είναι τα μέσα αυτού του τρόπου πειθούς;
                                                                           Μονάδες 8

Β3. Να αναγνωρίσετε τη σύνταξη στις ακόλουθες προτάσεις (ενεργητική ή παθητική) και να μετατρέψετε την καθεμία στην αντίθετή της:
      «Στη σύγχρονη Ελλάδα πολλά τους εκνευρίζουν και πολλοί τους περιφρονούν...»
      «Τα συναισθήματα αγάπης, στοργής και χαράς ενώνουν δημιουργικά τους ανθρώπους»
                                                                           Μονάδες 10

Β4. παραμέτρους, δυσφορεί, συνολική, συναναστροφές, αυξάνεται
να γράψετε από ένα συνώνυμο για κάθε λέξη.
                                                                           Μονάδες 5

Γ. Το σχολείο σας διοργανώνει ημερίδα με θέμα τις εκδηλώσεις βίας που πλήττουν τη σύγχρονη κοινωνία και καλείστε να πάρετε μέρος ως εκπρόσωπος της τάξης σας. Στην ομιλία σας (400-500 λέξεων) να επισημάνετε παράγοντες που οδηγούν στη βία καθώς και τρόπους αντιμετώπισης αυτού του φαινομένου .
                                                                           Μονάδες 40


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου